Daqliga Dowladaha Horumaray

Sources of Income for Developed Countries

Waddamada horumaray waxay dakhli ka soo galaan ilo kala duwan oo u oggolaanaya inay maareeyaan oo ay ilaashadaan heerka sare ee nolosha, kaabayaal xooggan, iyo nidaamyo maamul oo tayo leh. Waa kuwan ilaha aasaasiga ah ee dakhliga ee waddamada horumaray:

1. Canshuuraha (Taxes)
Canshuuraha Dakhliga: Mid ka mid ah ilaha ugu weyn ee dakhliga. Dawladuhu waxay cashuurta ka qaadaan shakhsiyaadka iyadoo loo eegayo dakhligooda. Nidaamyada canshuuraha ee horumarka leh, halkaasoo dadka dakhligoodu sarreeyo ay bixiyaan boqolkiiba ka badan dakhligooda, waa wax caadi ah.
Canshuuraha Shirkadaha: Shirkadaha ka shaqeeya waddan waxay bixiyaan canshuur faa’iidadooda. Tani waa il dakhli oo muhiim ah, gaar ahaan shirkadaha waaweyn iyo shirkadaha caalamiga ah.
Sales and Value-Added Taxes (VAT): Kuwani waa canshuuraha laga qaado iibinta alaabta iyo adeegyada. VAT waxay ku badan tahay wadamo badan oo horumaray waxaana lagu dabaqaa heer kasta oo wax soo saar iyo qaybinba leh.
Canshuuraha Guryaha: Canshuuraha guryaha, iyo ganacsiga labadaba, waxay bixiyaan dakhli joogto ah dawladaha hoose. iyo sido kale waxaa jiraan canshuuro badan oo sabab lagu qaado ay jirto.

2. Ganacsiga Caalamiga ah (International Trade);
Dhoofinta: Waddamada horumaray waxay inta badan leeyihiin warshado horumarsan oo soo saara alaab qiimo sare leh iyo adeegyo loo dhoofiyo, sida mishiinada, gaadiidka, dawooyinka, tignoolajiyada iyo adeegyo kale oo badan.

Wax-soo-saarka Ganacsiga: Qaar ka mid ah waddamada horumaray, sida Jarmalka iyo Japan, waxay si joogto ah u dhoofiyaan wax ka badan inta ay soo dajiyaan, taasoo horseedaysa dakhli ganacsi ganacsi kor u qaadaya dakhliga qaranka.

3. Khayraadka Dabiiciga ah (Natural Resources)
Soo saarista Khayraadka: Wadamada horumaray qaarkood waxa ay leeyihiin khayraad dabiici ah oo la taaban karo (sida saliida, gaaska dabiiciga ah, macdanta) kuwaas oo ay soo saaraan una iibiyaan gudaha iyo dibadaba. Tusaale ahaan, Noorway dakhli la taaban karo ayay ka heshaa wax soo saarka saliidda.

Tamarta la cusboonaysiin karo: Maalgelinta ilaha tamarta la cusboonaysiin karo, sida tamarta qorraxda iyo dabaysha, waxay sidoo kale dhalinaysaa dakhli waxayna yaraynaysaa ku tiirsanaanta tamarta dibadda laga keeno.

4. Adeegyada Maaliyadda iyo Maalgelinta (Financial Services and Investments)
Bangiyada iyo Maaliyadda: Waddamada horumaray waxay inta badan leeyihiin waaxyo maaliyadeed oo si wanaagsan u dhisan kuwaas oo dakhli ka soo gala bangiyada, maalgashiga, caymiska, iyo adeegyada kale ee maaliyadeed. Magaalooyinka sida New York, London, iyo Tokyo waa xarun dhaqaale oo caalami ah.

Maal-gashiga Shisheeye: Wadamo badan oo horumaray ayaa soo jiita maal-gashi dibadeed oo muuqda, taas oo ka qayb-qaadata kobaca dhaqaalaha iyo shaqo-abuurka. Waxa kale oo ay maalgashadaan dibadda, iyaga oo dakhli ka helaya hantida caalamiga ah.

5. Dalxiiska (Tourism)
Dalxiiska; Dalxiiska waa il dhaqaale oo weyn oo ay ka helaan dalal badan oo horumaray, sida Faransiiska, Giriiga, Mareykanka, iyo maldives. Dalxiisayaashu waxay ku bixiyaan lacag hoy, cunto, madadaalo, iyo gaadiid.

Soojiidashada Dhaqanka iyo Dabiiciga ah: Waddamada horumaray waxay inta badan leeyihiin goobo dhaxal dhaqameed ah oo si wanaagsan loo ilaaliyo, jardiinooyin dabiici ah, iyo adeegyo casri ah oo soo jiidanaya dadka soo booqda adduunka oo dhan.

6. Farsamada iyo hal-abuurka (Technology and Innovation)
Warshadaha: Waddamada sida Maraykanka, Kuuriyada Koonfureed, iyo Jarmalku waxay hoggaamiyaan tignoolajiyada iyo hal-abuurka, soo saarista iyo dhoofinta alaabada iyo adeegyada tignoolajiyada sare, oo ay ku jiraan software, elektiroonigga, iyo dawooyinka.

Hanti caqliyeed: Dakhliga laga helo shatiyada, xuquuqda daabacaada, iyo sumadaha ganacsiga ayaa muhiim u ah dhaqaalaha horumaray. Shirkadaha iyo shakhsiyaadka waxay ku kasbadaan lacag iyagoo shati u siiya halabuuradooda kuwa kale.

7. Wax-soo-saarka (Manufacturing)
Wax-soo-saar heersare ah: Waddamada horumaray inta badan waxay leeyihiin wax-soo-saar heersare ah oo tayo sare leh, kuwaas oo soo saara badeecooyin qiimahoodu sarreeyo, sida baabuurta, tignoolajiyada hawada sare, iyo aaladaha caafimaadka.
Automation iyo Robotics: Isticmaalka automation-ka iyo robotics-ka ee wax soo saarka waxay kordhisaa waxtarka waxayna yaraynaysaa kharashaadka, kana qeyb qaadata faa’iidoyinka sare ee daqli iyo canshuurba leh.

8. Beeraha (Agriculture)
Beeraha: Inkasta oo beeralaydu ay tahay qayb yar oo ka mid ah dhaqaalaha horumaray, haddana waxay soo saartaa dakhli iyada oo loo marayo soo saarista dalagyo, xoolo iyo caano qiimo sare leh. Kuwaas oo inta badan loo dhoofiyo waddamo kale.

9. Shirkadaha Dawladda (Public Enterprises)
Shirkadaha Dawladdu Leedahay: Waddamada horumaray qaarkood waxay leeyihiin ama qayb ahaan leeyihiin ganacsiyo faa’iido leh oo ay ka mid yihiin adeegyada, gaadiidka, iyo tamarta, kuwaas oo dakhli ka soo gala dawladda.

Gunaanad
Ilahaan dakhliga waxa ay u sahlaysaa wadamada horumaray in ay maalgeliyaan adeegyada bulshada, ilaalinta kaabayaasha, taageeraan barnaamijyada daryeelka bulshada, iyo in ay maalgashadaan kobaca dhaqaalaha mustaqbalka. Kala duwanaanshaha ilaha dakhliga ayaa sidoo kale gacan ka geysta xasilloonida dhaqaalaha iyo adkeysiga ka hortagga isbeddelka dhaqaalaha adduunka.